Specifiekere signalen nodig voor ondersteuning apothekers bij medicatiebeoordeling

Veel apotheken doen medicatiebeoordelingen met als doel de bestaande farmacotherapeutische behandeling te optimaliseren. Door periodiek op een gestructureerde manier de medicatie te beoordelen en af te stemmen met de patiënt en voorschrijvers, worden verbeterpunten in de farmacotherapie in kaart gebracht. Verdoorn et al. onderzochten de invloed van een geautomatiseerd beslisondersteuningssysteem bij medicatiebeoordelingen op het aantal en type farmacotherapiegerelateerde problemen (FTP’s). Daarvoor vergeleken zij de FTP’s in 121 Service Apotheken vóór en na introductie van een beslisondersteuningssysteem. Dit systeem bestond uit beslisregels die waren gebaseerd op inhoudelijke overwegingen (nationale richtlijnen, STOPP/START-criteria), suggesties voor een beter gebruiksgemak en vermindering van farmaceutische kosten. Ze onderzochten het aantal en type FTP’s per patiënt en of deze problemen na de medicatiebeoordeling waren opgelost.

De resultaten van deze studie lieten zien dat door de geautomatiseerde ondersteuning meer FTP’s in kaart werden gebracht. Tegelijkertijd losten de apothekers in de periode met geautomatiseerde ondersteuning relatief minder FTP’s op. De meest voorkomende FTP’s na introductie van geautomatiseerde ondersteuning waren overbehandeling (bijvoorbeeld gelijktijdig gebruik van drie of meer antihypertensiva) en suboptimale behandeling (een cardiovasculaire aandoening zonder gebruik van een statine).

De resultaten laten ook een belangrijke beperking van de beslisondersteuning zien. De beslisondersteuning die in dit onderzoek toegepast werd, gebruikt gegevens die makkelijk zijn af te leiden uit het apotheeksysteem. Hierdoor worden belangrijke gegevens niet meegenomen. Dit zijn bijvoorbeeld laboratoriumbepalingen en klinische observaties. Ook beslissingen in het verleden, zoals het bewust stoppen met een statine vanwege spierpijn, werden niet meegenomen. Hierdoor zijn de signalen niet patiënt-specifiek.

Dit onderzoek toont aan dat geautomatiseerde ondersteuning meer FTP’s onder de aandacht van de apotheker kan brengen. Om de relevantie van deze signalen verder te optimaliseren, is het essentieel om de beschikking te hebben over klinische gegevens en overwegingen bij beslissingen over farmacotherapie die in het verleden gemaakt zijn. Verdere ontwikkeling van het farmaceutisch patiëntendossier van journaalsystematiek richting een episodegerichte systematiek zou meer ondersteuning kunnen bieden voor zorggeoriënteerde processen zoals medicatiebeoordeling.