Overmatig gebruik van kortwerkende bèta-agonisten bij astma

Uit eerder onderzoek is gebleken dat overmatig gebruik van kortwerkende bèta-2-agonisten (SABA´s) in verband wordt gebracht met een slechte astmacontrole. Hoewel de plaats van SABA´s in behandelrichtlijnen duidelijk wordt beschreven, komt overgebruik in de praktijk regelmatig voor. In een retrospectieve studie onderzochten Looijmans-van den Akker en collega’s middels voorschrijfgegevens het huidige gebruik van astmamedicatie in de eerste lijn en of overmatig gebruik van SABA´s is geassocieerd met exacerbaties.

In vijf Julius gezondheidscentra in Utrecht werden 1161 volwassen patiënten geïncludeerd. Van de 766 patiënten die SABA´s in gebruik hadden, gebruikte 25% (n = 193) deze overmatig. In deze studie werd overmatig SABA-gebruik gedefinieerd als ≥ 400 inhalaties per jaar. Een exacerbatie werd gedefinieerd als een acute verergering van astmasymptomen met de noodzaak van behandeling met systemische corticosteroïden. Binnen de populatie van 193 overgebruikers kwamen exacerbaties vaker voor dan in de groep die geen of minder SABA gebruikten, namelijk bij 19% versus 7% van de patiënten. Voor patiënten die astmamedicatie gebruikten, was de kans op het optreden van een exacerbatie 2,9 keer groter bij overgebruik van SABA´s in vergelijking met wanneer SABA´s minder of niet werden gebruikt. De onderzoekers concluderen dat overmatig SABA-gebruik veel voorkomt en is geassocieerd met exacerbaties. Ze benadrukken dat zorgverleners zich hiervan bewust moeten zijn, omdat overmatig SABA-gebruik een teken is van – of zelfs kan bijdragen aan – een slechte astmacontrole.