Onderbehandeling van pijn bij dementie

Dementie is met de vergrijzende bevolking één van de epidemieën waar we in ons land in toenemende mate mee te maken krijgen. Er bestaat een aantal verschillende vormen van dementie, maar als het gaat om pijnbehandeling hoeft geen onderscheid gemaakt te worden; in alle gevallen treden geleidelijke veranderingen op in de pijnperceptie bij deze patiënten. Dit is het gevolg van zowel de neuropathologische schade die de ziekte heeft veroorzaakt als van de wijze waarop pijnprikkels doorkomen en worden beleefd.

Tijdens de ontwikkeling van de ziekte wordt het voor de patiënt steeds moeilijker om pijn te herkennen en te duiden. Is het zo dat bij het cognitief gezonde individu de eigen uiting van pijngevoel als meest betrouwbare maat van pijnbeleving geldt, bij dementie is dit communicatiekanaal veelal niet meer beschikbaar en worden non-verbale indicatoren meer van belang. Dit kan ertoe leiden dat personen met dementie minder adequate pijnbestrijding krijgen dan cognitief gezonde personen.

In dit overzichtsartikel wordt op grote geografische verschillen gewezen. Er bestaat mondiale aandacht voor de overconsumptie van opioïden. Tegelijk blijkt echter dat patiënten met dementie veelal ondergedoseerd worden. Dit artikel geldt daarmee als een wake-up call die benadrukt dat een betrouwbare vaststelling en regelmatige evaluatie van pijnsymptomen bij patiënten met dementie van groot belang zijn. Chronische pijn bij dementie wordt in het algemeen onderbehandeld.