PBPK-model nodig voor beter doseren bij kinderen

Patiënten adequaat doseren blijft een uitdaging. Binnen een populatie bestaan immers individuele fysiologische variaties zoals in darmmotiliteit of leverfuncties. Dit geldt in het bijzonder voor pediatrische patiënten. Het simpel ‘downscalen’ van doses voor volwassenen middels bijvoorbeeld gewicht of lichaamsoppervlak, vormt een risico voor over- of onderdoseren.

Een betere aanpak is de zogenaamde physiologically based pharmacokinetic (PBPK-)benadering. Hierbij wordt binnen een farmacokinetisch model rekening gehouden met de specifieke fysiologische condities die gelden voor een (individueel) kind van een bepaalde leeftijd, grootte etc. Omdat de pediatrische geneesmiddelontwikkeling gedurende het laatste decennium steeds meer aandacht heeft gekregen zijn fysiologische parameters van deze patiënten beschikbaar gekomen. De auteurs geven een overzicht van de stand van zaken waarbij duidelijk wordt welke parameters reeds in modellen worden geïncorporeerd; bij de absorptie in de darm wordt rekening gehouden met afmetingen, volume, samenstelling van de darmsappen, verblijfsduur, pH en membraantransporters. Bij de distributie met weefselsamenstellingen, orgaanvolumes, bloedflow van specifieke organen en transporteiwitten. Het metabolisme wordt in kaart gebracht met kennis van aanwezigheid van de diverse enzymsystemen, terwijl de uitscheiding wordt gebaseerd op kwantitatieve data van lever- en nierfunctie.

De auteurs betogen dat het doseren van kinderen in de toekomst zal (moeten) gebeuren volgens een kinetisch model dat is gevoed door de kwantitatieve kennis van de fysiologische mechanismen die een rol spelen in geneesmiddelopname, -distributie, -metabolisme en -uitscheiding.