Geneesmiddelgerelateerde heropnames

Het percentage heropnames binnen 30 dagen na ontslag uit het ziekenhuis, is één van meerdere kwaliteitsindicatoren. Welk percentage hiervan medicatiegerelateerd is en welk deel daarvan potentieel vermijdbaar, is nog niet bekend. Ook is nog niet duidelijk welke risicofactoren een rol spelen bij geneesmiddelgerelateerde heropnames. De definitie van geneesmiddelgerelateerde heropnames is echter niet eenduidig; wat het trekken van conclusies bemoeilijkt. In de systematische review van El Morabet en collega’s worden de studies beschreven die aan de selectiecriteria voldeden: gepubliceerd in Nederlands of Engels én geneesmiddelgerelateerde heropnames bij volwassenen als onderwerp. Exclusiecriteria waren de onmogelijkheid van vaststellen van de uitkomst “geneesmiddelgerelateerde heropnames”, onduidelijke methodes voor het identificeren van de uitkomst, studies naar overdoses van geneesmiddelen of geneesmiddelenmisbruik, studies naar heropnames door specifieke geneesmiddelgroepen en studies die niet peer reviewed waren.

In totaal werden negentien studies geïncludeerd; waarvan negen studies drug related problems onderzochten als oorzaak voor geneesmiddelgerelateerde heropnames, zeven studies bijwerkingen (adverse drug reactions), twee adverse drug events en één geneesmiddelinteracties. Het percentage geneesmiddelgerelateerde heropnames varieerde van 3 tot 64% (mediaan 21%). In 5 tot 87% van de gevallen ging het om vermijdbare heropnames (mediaan 69%), waarbij opgemerkt moet worden dat slechts in acht studies percentages genoemd werden en slechts in de helft hiervan deze percentages individueel herleidbaar waren. Er kon geen meta-analyse worden uitgevoerd vanwege de heterogeniteit van de studies. De kwaliteit van de studies was matig, veelal betrof het studies op één locatie met relatief kleine patiëntgroepen.

Geneesmiddelgerelateerde heropnames lijken vooral voor te komen bij ouderen met een hogere Charlson Comorbidity Score. Er is nader onderzoek nodig om de daadwerkelijke oorzaken van geneesmiddelgerelateerde heropnames vast te stellen, zodat effectieve interventies kunnen worden ontwikkeld.