Beschikbaarheid van de nierfunctiewaarde in de openbare apotheek

In het ziekenhuis hebben we gemakkelijk en snel informatie tot onze beschikking over de actuele klinische situatie van de patiënt, waaronder de nierfunctie. Extramuraal geldt dat voorschrijvers verplicht zijn de apotheek op de hoogte te brengen van de nierfunctie. Dit lijkt in de praktijk niet altijd goed te gaan. Koster e.a. hebben de beschikbaarheid van de nierfunctiewaarde in de Nederlandse openbare apotheek onderzocht. Hiervoor hebben ze gedurende zes maanden in 55 apotheken gekeken naar mensen vanaf 65 jaar met ten minste één chronisch middel waarvoor bij een slechte nierfunctie dosisaanpassing nodig zou kunnen zijn. De nierfunctiewaarde moest recent zijn (< 13 maanden).

Van 1632 patiënten werden gegevens verzameld. Van 431 patiënten was de nierfunctiewaarde beschikbaar in de apotheek, waarvan 194 waarden ouder waren dan 13 maanden. Van 1082 patiënten kon een recente nierfunctiewaarde verkregen worden bij de huisarts. 156 mensen had een verminderde nierfunctie (geschatte glomerulaire filtratiesnelheid [eGFR] < 45 mL/min). Binnen deze groep was voor 138 patiënten geen advies nodig, voor 17 mensen werd nauwere controle geadviseerd en in 1 geval werd dosisverandering geadviseerd. Van de 453 patiënten bij wie een nierfunctiewaarde ontbrak werd voor 330 patiënten een nierfunctiebepaling geadviseerd en werd dit voor 101 patiënten niet nodig geacht.

Voor het merendeel van de patiënten bleek geen actuele nierfunctiewaarde beschikbaar. De nierfunctie was vaker bekend bij oudere mensen, bij meer medicatiegebruik en ook bij bepaalde klassen geneesmiddelen (middelen bij hartfalen en jicht bijvoorbeeld).

Advies over medicatie bij slechte nierfunctie kan zeer belangrijk zijn. Beschikbaarheid van informatie is hiervoor essentieel. Verbetering is dus nodig. Technische ondersteuning voor het uitwisselen van gegevens lijkt onmisbaar. Anno 2016 moet dat zeer goed mogelijk zijn.